Efe ile tanışmam sanırım, 2015 yılında Berkun Oya'nın senaryosunu yazdığı Analar ve Anneler dizisindeki Rıza karakteriyle olmuştu. Balık Havuzu, Masum, Hayaletler, 10 Bin Adım, Aşk Kumardır, Kırmızı Oda ve Yeşilçam gibi dizi ve filmlerde de onu izledim. Pera'daki Hayalet, İstila, Komik ve en son Kral Lear oyunuyla sahnedeydi. Efe beş yıldır stand-up yapıyor, müzisyen kimliği ile de Hakan Kurtaş ile birlikte üretim yapıyorlar. Pek çoğunuz onu Meriç Aral ile birlikte sunduğu Teras Noir podcast programından da tanıyor olabilir. Efe ile ilgili ilk merak ettiğim farklı alanlarda eş zamanlı olarak nasıl üretebildiğiydi, bu şapkaları takmak ve çıkarmak kolay görünür ama bu işlerin kolay olmadığını zaten burada hep birlikte kayıtlara geçiyoruz. 👀Efe, Teras Noir'in dışında kendi üretim sürecine ve dünyaya dair meseleleri kayıtlara geçirdiği "<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/4H1OFDX9HKLwZ5cQj6jyLt?si=a9d1bed027df4294" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Efe Tunçer stand-up 90+</a>" podcastiyle burada ona üretim üzerine sorabileceğim pek çok alanı bana açıyor. 👀 Bir üreten olarak üreten insanlara verdiği destekleri de sosyal mecralardan görebiliyordum, hâliyle üretmek ve Efe Tunçer kelimeleri uzunca bir süre beni meşgul etti ve bu kayıt için ilk adımı atmamı sağladı.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2022/10/2/1668527328307.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Deniz Sabuncu<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Efe'nin stand-up şovunu ilk kez Kadıköy'de izliyorum, 90'larda çocuk olmaya dair pek çok anım belleğimde tazeleniyor, kahkahalarım sonrası veda etmelere dair tatlı bir hüznü de cebime koyuyorum ve Efe ile barın bulunduğu sokakta, güzel bir kalabalık eşliğinde tanışıyor, üretmeye dair sohbet ediyoruz. Sonra yağmurlu bir cumartesi günü Aposto Stüdyo'sunda kayıt tuşuna basıyoruz. Müziğe, çocukluk anılarına, nostalji sevdamıza, konservatuar anılarına doğru bir yolculukla bugüne geliyoruz. Bakalım neler kayıtlara geçmiş.

Üretim Kaydı 

• KüçükÇiftlik'te tiyatro: KüçükÇiftlik Bahçe Tiyatrosu, yemyeşil bir ortamda tiyatro buluşmaları vadediyor. Oyun Atölyesi, Dot, Duru Tiyatro ve İstanbul Halk Tiyatrosu'nun oyunlarından Kral Lear, İki Bekar, Sesin Resmi gibi oyunları izlemek için oyun takvimi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNWQwZjRhYTY0YWM1MDAwN2EzY2Q3MiZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ0aXlhdHJvbGFyLmNvbS50ciUyNTJGc2FobmUlMjUyRmlzdGFuYnVsJTI1MkZrdWN1a2NpZnRsaWstcGFyaw=="">kontrol edin</a>. Tarih: 17, 18, 25, 26, 30 Eylül Yer: KüçükÇiftlik Park

Aposto İstanbul

Berlin Duvarı ve pandeminin hayatlarımız üzerindeki gölgelerini takip ediyoruz. Bizleri aynı evrenlere sürüklemeleri şaşırtıcı mı? Aslında hayır, pek de şaşırtıcı değil. Salgının hayatlarımıza koyduğu set, Doğu Almanya’da yaşayan insanların özgürlüklerini kısıtlayan Berlin Duvarı gibi somut ve dokunulabilir değil belki; ama iki duvar da bizleri alışkanlıklarımızı radikal bir biçimde değiştirmek ve yeni koşullara adapte olmak zorunda bıraktı. Diğer yandan, kaynaklar azalırken belirsizliğin arttığı dönemlerde yaratıcılığımızın artması ya da bazı yeteneklerimizi fark etmemiz de yeni bir olgu değil. Mesela Shakespeare’in Kral Lear’i 16. yüzyılda veba salgını döneminde yazdığı düşünülüyor. Edward Munch’un 1919 yılında tamamladığı İspanyol Gribi ile Otoportresi'ni de hatırlarsınız…&nbsp;<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-08-15T04:40:15.247Z.jpeg" alt="Chic, Charmant, und Dauerhaft moda akımı sahnelerinden"><figcaption>Chic, Charmant, und Dauerhaft moda akımı sahnelerinden</figcaption></figure>• Comrade Couture (Ein Traum in Erdbeerfolie): 1980’li yıllarda Berlin Duvarı’nın doğusuna, Alman Demokratik Cumhuriyeti’ne gidelim. Diğer sektörler gibi moda endüstrisi de o yıllarda hükümetin sıkı kontrolü altında. Üretilen ve dağıtımı yapılan kıyafetlerin sadece miktar ve kalitesiyle ilgili değil; tasarımlarıyla alakalı da kurallar var. Devlet destekli German Fashion Institute’un tüm kontrollerine rağmen sistemin kurallarına başkaldıran <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMzc2NjBiMjFhMjA0MDAwN2E2NmU1ZSZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWVlNTI5ZDdiODg1MjcyNTJmMTM2NmRmJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy52aWNlLmNvbSUyNTJGZW5fYXUlMjUyRmFydGljbGUlMjUyRjdidzU5YSUyNTJGZ2RyLWZhc2hpb24tdHNhcg=="">Chic, Charmant, und Dauerhaft (CCD: Chic, Charming and Durable) ve Allerleirauh (All-Kinds-of-Fur)</a> gibi moda akımlarının doğuşu engellenememiş görünüyor. Bu süreçleri anlatan Comrade Couture filminin Doğu Berlin’de doğan ve bu akımların üyelerinden olan yönetmeni Marco Wilms, filmin baskıyla ilgili olduğu kadar özgürlükle de ilgili olduğunu söylüyor. Diktatörlüğün baskısı ve sosyalist toplum kuralları nedeniyle özgürlüğe olan yoğun özlemlerinin, bazı açılardan kendilerini o günlerden bile daha özgür kılan bir yol bulmalarını sağladığını belirtiyor. Film, moda tasarımı kariyerine o dönemlerde başlamış Sabine von Oettingen’in kısıtlamalar altındaki yaratıcılığına da ayna tutuyor. Mesela Oettingen’in tasarımlarında bahçe işlerinde kullanılan folyolar ve hastanelerden topladığı materyaller gibi pek de alışılmamış araçları kullandığını görüyoruz. İlk başlarda evlerin oturma odalarında ve underground kulüplerde başlayan “yasa dışı” diyebileceğimiz defilelerin sonraları terk edilmiş kiliselere kadar yayıldığını da filmden öğreniyoruz.&nbsp;• Sibylle: O yıllarda yasa dışı olmayan ve Doğu Almanya’nın Vogue’u olarak bilinen moda dergisi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMzc2NjBiMjFhMjA0MDAwN2E2NmU1ZSZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWVlNTI5ZDdiODg1MjcyNTJmMTM2NmRmJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5zbGVlay1tYWcuY29tJTI1MkZhcnRpY2xlJTI1MkZzaWJ5bGxlJTI1MkY="">Sibylle</a>’in fotoğraf sanatçıları tarafından “kodlu” mesajlarını göndermek için kullandığı söyleniyor. Derginin 1987’deki bir kapağına poz veren model Grit Seymour, hükümetin kararıyla kapak fotoğrafını yeniden çekmek zorunda kaldıklarını belirtiliyor. Verdiği pozun, duvarın arkasında olduğu hissi yaratması nedeniyle arka planda Doğu Almanya’nın göründüğü yeni bir poz çekilmesi gerekmiş. Seymour, bu durumdan kaynaklanan huzursuzluğunun verdiği pozdaki ifadesine yansıdığını söylüyor.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-08-15T04:48:01.835Z.jpeg" alt="Sybille kapağı, Grit Seymour, 1987. Fotoğraf: WernerMahler/OSTKREUZ"><figcaption>Sybille kapağı, Grit Seymour, 1987.&nbsp; Fotoğraf: WernerMahler/OSTKREUZ</figcaption></figure>• Limbo: Bugünlere gelelim. Serbest çalışan birçok sanatçı gibi karantina dönemiyle Nick Chapin’in de işleri askıya alınıyor. Frieze eski yayın direktörlerinden Chapin’in bu duruma cevabı ise Limbo oluyor. <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMzc2NjBiMjFhMjA0MDAwN2E2NmU1ZSZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWVlNTI5ZDdiODg1MjcyNTJmMTM2NmRmJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5jcmVhdGl2ZXJldmlldy5jby51ayUyNTJGZ29vZC1yZWFkcy1saW1iby1tYWdhemluZSUyNTJG"">Limbo</a>, WeTransfer’in editöryel platformu WePresent partnerliğinde ve Vivienne Westwood desteğiyle kurulmuş, içinde bulunduğumuz krizi yaratıcı bakış açılarıyla görselleştiren ve gelirinin oluşumunda katkıda bulunan sanatçılar arasında paylaştırıldığı bir dergi. Diğer bir deyişle kısıtlamaların yaratıcılığı uyandırdığı bir diğer oluşum.• Akış: Claremont Graduate University psikoloji profesörlerinden Mihaly Csikszentmihalyi, yaratma eylemini “akışı deneyimlemek” olarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmMzc2NjBiMjFhMjA0MDAwN2E2NmU1ZSZ1c2VyPTVlYjU0M2NmNzA2NDk0MjU1ZWNmNmE4MCZhdXRob3I9NWVlNTI5ZDdiODg1MjcyNTJmMTM2NmRmJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmVkaXRpb24uY25uLmNvbSUyNTJGMjAyMCUyNTJGMDYlMjUyRjEyJTI1MkZoZWFsdGglMjUyRmhhcHBpbmVzcy1wYW5kZW1pYy1ibHVlcy1jcmVhdGl2aXR5LXdlbGxuZXNzJTI1MkZpbmRleC5odG1s"">tanımlıyor</a>. Yani odaklandığımız, sakinleştiğimiz, zamanın ve bulunduğumuz yerin takibini bıraktığımız anlar… Dans ederken hiçbir şey düşünmediğini fark edenler var mı? Ya da resim yaparken? Aslında yaratıcı aktivitelerle olan bitene sırtımızı dönüp kendimizi kaybetmiyoruz. Tam tersi; yaratıcı olduğunuz zaman yarattığımız ürünün veya sürecin kontrolü bizde oluyor. Dolayısıyla belirsizliğin ve kısıtlamaların neden olduğu bunaltıcı ve moral bozucu durumlarla başa çıkmanın en iyi yollarından biri yaratma eylemi olabilir. Sahi, sizlere bu dönemde zamanın ve mekânın izini kaybettirebilen uğraşlarınız var mı? Eğer varsa tarihe bakarak doğru yolda olduğunuzu söylememiz çok yanıltıcı olmayabilir.&nbsp;

Kral Lear ile ilgili hikayeler